ความสมดุล ( balance ) หมายถึงการจัดวางตำแหน่งขององค์ประกอบต่าง ๆ ในภาพให้มีน้ำหนักเท่ากัน ทำให้ไม่เกิดความรู้สึกว่าองค์ประกอบของภาพนั้นหนักไปทางใดทางหนึ่ง น้ำหนักของภาพนั้นขึ้นอยู่กับขนาด รูปร่าง ความเข้มและสี ดังจะเห็นได้ว่าองค์ประกอบขนาดใหญ่จะดูหนักกว่าองค์ประกอบที่เล็กกว่า รูปวงกลมดูมีน้ำหนัก มากกว่า รูปเหลี่ยม สิ่งที่มีสีเข้มจะให้น้ำหนักกว่าสีอ่อน เช่น องค์ประกอบสีดำขนาดสีดำขนาดเล็ก จะดูมีน้ำหนักกว่า องค์ประกอบ ขนาดใหญ่แต่สีอ่อนกว่า เป็นต้น

          ดังนั้น การจัดวางตำแหน่งองค์ประกอบให้ดูไม่หนักไปข้างใดข้างหนึ่ง จึงเป็นสิ่งที่ต้องคำนึงถึง แต่ก็เป็นการยากที่จะ กำหนดตายตัวลงไปว่าจะต้องกำหนดตำแหน่งไว้ที่ใดอย่างใด เพราะไม่มีสูตรที่จะคำนวณในกรณีนี้ แต่ประสบการณ์และ การหัดใช้สายตาพิจารณาจะช่วยได้มาก

          การทดสอบว่าการจัดวางตำแหน่งขององค์ประกอบต่าง ๆ มีความสมดุลได้สัดส่วนกัน หรือมีความเหมาะสมในการ ออกแบบสื่อสิ่งพิมพ์หรือไม่อาจทำอย่างง่าย ๆ ได้โดยการมองด้วยการหรี่ตามองในระยะห่างหลาย ๆ ฟุต ซึ่งจะทำให้มอง ไม่เห็นรายละเอียดของภาพ แต่จะมองเห็นเฉพาะส่วนประกอบใหญ่ ๆ ที่มีน้ำหนักเท่านั้น ซึ่งจะทำให้พิจารณาได้ว่ามี ส่วนใดใหญ่ไป เล็กไป เข้มไป หรืออ่อนไป หรือหนักไปทางด้านใดด้านหนึ่งได้

ความสมดุลขององค์ประกอบของภาพแบ่งได้เป็น 2 ชนิด คือ

          1. ความสมดุลชนิดซ้าย – ขวาเหมือนกัน ( symmetrical balance ) ได้แก่ การจัดวาง องค์ประกอบของภาพ ไว้ในตำแหน่งที่ซีกซ้ายและซีกขวามีภาพที่มีลักษณะเหมือนกัน
          2. ความสมดุลชนิดซ้าย – ขวาไม่เหมือนกัน ( asymmetrical balance ) เป็นการ จัดวางองค์ประกอบของ ภาพที่ใช้วิธีจัดให้องค์ประกอบที่มีน้ำหนักต่าง ๆ กันไว้ในตำแหน่งซ้ายขวาที่เมื่อมองรวมกันแล้วจะ ให้ค่าน้ำหนักของภาพเท่ากันรอบจุดกึ่งกลางของสายตา ( optical center )

ขอขอบคุณ:
http://coursewares.mju.ac.th:81/e-learning49/ca519/chapter2/unit3-2%20%E0%B8%84%
E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%B8%E0%B8%A5.ht