ฟอสโฟลิพิด (phospholipid) เป็นลิพิดที่ประกอบด้วยหมู่ฟอสเฟตเอสเทอร์ สารพวกนี้พบเป็นส่วนประกอบของเยื่อหุ้มเซลล์ (cell membrane) ซึ่งทำหน้าที่เลือกให้สารบางชนิดผ่านเข้าไปภายในเซลล์ได้ พบมากในส่วนสมองและเส้นประสาท
ฟอสโฟลิพิด 1 โมเลกุล เกิดจากการรวมตัวของกลีเซอรอล 1 โมเลกุล กรดไขมัน 2 โมเลกุล และหมู่ฟอสเฟตอีก 1 หมู่ สูตรทั่วไปของฟอสโฟลิพิดเป็นดังนี้

สูตรทั่วไปของฟอสโฟลิพิด
X คือส่วนที่มีขั้ว
R1 , R2 คือส่วนที่เป็นไฮโดรคาร์บอน
 
เมื่อฟอสโฟลิพิดอยู่ในน้ำหรือในสารละลายที่มีน้ำเป็นตัวทำละลาย อาจเกิดเป็นโครงสร้าง 2 ชั้น โดยมีส่วนที่เป็นไฮโดรคาร์บอนหันเข้าหากัน และส่วนที่มีขั้วหันเข้าหาโมเลกุลของน้ำ ถ้าฟอสโฟลิพิดมีโมเลกุลขนาดใหญ่ โครงสร้าง 2 ชั้นสามารถเชื่อมต่อกันเป็นวง

|

|
โครงสร้าง 2 ชั้นของฟอสโฟลิพิด |
โครงสร้าง 2 ชั้นสามารถเชื่อมต่อเป็นวง |

ที่มาของภาพ http://www.promma.ac.th/main/chemistry/boonrawd_site/phospholipid.htm
ฟอสโฟลิพิดแบ่งเป็น 2 ประเภท คือฟอลโฟกลีเซอไรด์ และสฟิงโกลิพิด ตัวอย่างของฟอสโฟลิพิด เช่น เลซิติน (lecithin) พบมากในเนื้อเยื่อของคนและสัตว์ เลซิตินทำหน้าที่เป็นตัวทำละลายคอเลสเทอรอล ไตรกลีเซอไรด์ และไขมันที่อยู่ในหลอดเลือดให้แตกตัวเป็นอนุภาคเล็ก ๆ เป็นเนื้อเดียวกับเลือด เป็นการช่วยป้องกันไม่ให้ไขมันไปเกาะที่ผนังหลอดเลือด
อาหารที่มีเลซิตินสูง ได้แก่ ตับ เนื้อวัว ไข่ เนยแข็ง ถั่วเหลือง ข้าวโพด ข้าวโอต ข้าวสาลี ซึ่งปกติร่างกายสามารถสร้างเลซิตินได้เอง
|